Nam strzelać nie kazano… Dogorywanie powstania było bolesne, choć przewidywalne.  Maléter, wówczas minister obrony w rządzie Nagy’a w randze generała, został „zaproszony na rozmowy” i aresztowany wraz z całym dowództwem armii węgierskiej, w operacji, która była dokładną repliką zwabienia i aresztowania szesnastu przywódców Polski Podziemnej.  Operację zaplanował i przeprowadził ten sam człowiek, który 11 lat […]

Kij i marchewka Dowodem na dwutorowość polityki Chruszczowa w Budapeszcie w pierwszej fazie powstania, służyć mogą wydarzenia z 27 października.  Za zgodą Kremla Nagy sformował nowy gabinet, w którym zasiadali „nie-komuniści” (jak np. Tildy, były prezydent komunistycznych Węgier, ale nie członek kompartii), co miało być koncesją ze strony Moskwy.  Jednocześnie jednak kolumna czołgów ruszyła na […]

Prowokacja czy nieudolność? Jak próbowałem pokazać w poprzedniej części, wydarzenia wiodące do wybuchu powstania były bardzo chaotyczne i, jak to zazwyczaj bywa w takich sytuacjach, niedołęstwo jest równie prawdopodobnym wyjaśnieniem tego bałaganu, co spisek.  Nie można wykluczyć, że Gerő przygotowywał prowokację przeciw Nagy’owi, którego kunktatorstwo da się rozsądnie wytłumaczyć faktem, że został przed taką prowokacją […]

8 grudnia o godzinie 18.00 w księgarni Moda na Czytanie w Domu Braci Jabłkowskich (ul. Bracka 25, Warszawa) odbędzie się spotkanie z autorem „Punktu Lagrange’a”, Jackiem Szczyrbą. Informację o spotkaniu znaleźć można także pod adresem księgarni Moda na Czytanie:  https://www.facebook.com/ModaNaCzytanie/?fref=ts Serdecznie zapraszamy Państwa do udziału.

Poznański czerwiec Kilka lat temu, p. Amalryk wyraził na naszej witrynie opinię, że zamieszki poznańskie w czerwcu 1956 roku nie były „antykomunistycznym zbrojnym powstaniem, tylko zwykłą bolszewicką prowokacją”: A cóż się dzieje w czerwcu w poznańskich Zakładach Stalina? Otóż nie kto inny a dziarscy stachanowcy przypomnieli raptem sobie o niesłusznie im potrącanym od lat (sic!) […]

24 listopada o godzinie 17.30 w Księgarnia na Świętokrzyskiej w Warszawie (ul. Świętokrzyska 14, Warszawa) odbędzie się spotkanie autorskiej z autorem „Punktu Lagrange’a”, Jackiem Szczyrbą. Informację o spotkaniu znaleźć można także pod adresem Księgarni na Świętokrzyskiej: https://www.facebook.com/events/199418237172073/ Serdecznie zapraszamy Państwa do udziału.

Część III Śmierć Stalina Strajki zaczęły się na krótko po śmierci wielkiego Soso.  W maju robotnicy z fabryki Skody zajęli ratusz w Pilznie, spalili sowieckie flagi i wyrzucili popiersie Lenina przez okno, dając znać wszem i wobec, że jest to aluzja do śmierci Masaryka.  Strajki wybuchły nawet w Bułgarii, uważanej w Moskwie za ostoję sowietyzmu.  […]

Część II Przyspieszona sowietyzacja Partie komunistyczne były bardzo słabe w Europie wschodniej, więc armia czerwona musiała przywozić ze sobą swoich własnych komunistów.  I tak w każdej lokalnej partii zaistniały dwie frakcje: miejscowa i moskiewska; miejscowym nie bardzo ufano.  Ulbricht, Honecker i Misza Wolff byli moskiewskimi komunistami (miejscowych niemieckich komunistów w większości wykończył Hitler).  Rákosi i […]

Część I Co naprawdę wydarzyło się w Budapeszcie w 1956 roku?  Czy było to autentycznie antykomunistyczne powstanie, prawdziwa, krwawa kontrrewolucja, nienotowana w dziejach ujarzmionej wschodniej Europy?  Czy raczej arcywzór prowokacji, z którego wypłynęły wszystkie późniejsze sowieckie prowokacje: praska wiosna, Solidarność i rok 1989?  Dziwna postać Imre Nagy’a – ortodoksyjnego komunisty, który pozostaje do dziś bohaterem […]

Oczywiście jednak, tam gdzie jest dużo nadużyć, tam jest dużo podejrzeń. Trzeba więc zacząć od likwidowania nadużyć. Od wyplenienia tych kłamstw, których nikt nie uważa za kłamstwa, a zależnie od okoliczności nazywa się je „podnoszeniem na duchu”, „urabianiem opinii”, taktyką, polityką, w najgorszym przypadku dobrą propagandą.* Pisząc powyższe słowa w 1959 roku, Barbara Toporska adresowała je do politycznej […]

Komunizm upadł. Skurczył się w sobie, Chodzić nie może, Zmniejszył się chyba o głowę; Nie znam się na tym, ale wygląda, Jakby miał żeber połowę. Komunizm, który od połowy XIX wieku krążył po świecie jak widmo, ale też ciążył nad światem w zupełnie nie-widmowy sposób; komunizm, który panował nad ponad połową ludzkości – zniknął, przepadł, […]

19 sierpnia 1991 roku rozpoczął się w Moskwie trzydniowy spektakl bez precedensu. Niemal każdy szczegół przewrotu był zadziwiający. Pomimo rozlicznych twierdzeń, że samo wydarzenie nie było niespodzianką, zarówno zachodnie źródła jak obóz Jelcyna, musiały niechętnie przyznać, że nie było żadnych informacji zapowiadających pucz. Umknęło to uwagi zachodnich obserwatorów, musi więc być istotne. Historia dostarcza niezliczonych […]

23 tom DZIEŁ Józefa Mackiewicza, obejmujący publicystykę pisarza z lat 1960-1967, jest dokumentem jego ówczesnego myślenia, myślenia niekoniecznie politycznego, nie zawsze o komunizmie. Zwraca uwagę tytuł nadany przez wydawcę: Szabla i pałka gumowa. Od takiego dokładnie tytułu rozpoczyna się przedwojenny znakomity felieton autora Drogi donikąd, w którym zaledwie na 4 miesiące przed wybuchem kataklizmu we […]

Za kilka dni Wielka Brytania będzie głosować w referendum i jest bardzo możliwe, że elektorat opowie się za odejściem z Niuni Europejskiej.  Osobiście uważam Niunię za z gruntu sowiecką organizację.  Sowiecką nie w sensie agenturalnym, choć bez wątpienia są sowieccy agenci w Brukseli i Strasburgu.  Sowiecką w sensie sowietyzującego wpływu na świat, na społeczeństwo i […]

Dariusz Rohnka: Moim rozmówcą jest Jacek Szczyrba, autor powieści sensacyjno-politycznej „Punkt Lagrange’a”. Czy takie określenie tej książki zdaje się Panu trafne? Jacek Szczyrba: Nie jestem najmocniejszy w nazywaniu gatunków literackich. Mnożą się one ostatnimi czasy w szalonym tempie. Wydaje mi się, że określenie tematyki opisywanej w mojej powieści jako sensacyjno-politycznej jest uzasadnione, chociaż pewnie znalazłoby […]

Michał Bąkowski: Dlaczego akurat rok 1946?  Czy rok 1944 nie był bardziej dramatyczny?  A 1947 równie przełomowy? Innymi słowy, czy konkretna data ma tu jakieś wyjątkowe znaczenie? Dlaczego umieścił Pan akcję powieści w tym właśnie czasie? H: Dlaczego akurat 1946? Czy istniał jakiś bardzo konkretny motyw poza chęcią wplecenia wątków powieściowych w ten akurat, bardzo […]

Marność dzisiejszej literatury polskiej przejawia się między innymi w tym, że w „przebudowanej” Polsce ludowej, wykreowanym przez komunistów tworze uważanym powszechnie za wolną Polskę, pomimo zaistniałych ku temu możliwości, nie ukazała się ani jedna powieść, mająca za swoich bohaterów tych, którzy w trakcie i po zniewoleniu naszego kraju przez bolszewików od początku postanowili z nimi […]

Rozpowszechnione jest przeświadczenie, że historia płynie szerokim nurtem w określonym kierunku.  Jeżeli tak jest w istocie, to nie zawadzi przypomnieć, że z prądem płyną tylko śmiecie.  Być może jednak „obok wielkiej mętnej rzeki dziejów ogólnych, toczącej swój piach i swe zbrodnie, zaczyna płynąć jak gdyby strumień drugi, mniej obfity, mniej ciągły, strumień dziejów ‘małych’, ale […]

I Klub Likwidacji Bola – dziwna nazwa.  Nie dotyczy wcale planów zamachu na Bolka, jak mogłoby się wydawać.  Jest to historia o wiele ciekawsza i poważniejsza, a nieliczne jej ślady warte są wyjęcia na światło dzienne.  Klub Likwidacji Bola był zupełnie nieformalny i raczej tajny.  Członkowie spotkali się oficjalnie zaledwie dwa razy w londyńskich hotelach, […]

III SPOTKANIA Ciekawe jakież to rzeczy mogą przyśnić się filozofom? Weźmy jako przykład kraj, będący sceną tej powiastki. Czy brakuje mu przeszłości, tradycji, kultury, historii, cywilizacyjnych aspiracji? Czy całe jego istnienie nie jest związane z czymś ach i och, wielkim, wyjątkowym, uniwersalnym? Czyż nie rości pretensji do nietuzinkowej wyjątkowości na mapie świata, na kartach historii? […]

Chłodny podmuch wiatru zamiótł kilka liści pod nogi przybysza. Wrzesień przyniósł co prawda zapowiedź przedwczesnej jesieni, ale Mazury jeszcze nie całkiem pozbyły się uroków odchodzącego lata. Jezioro wciąż kusiło krystaliczną wodą. Rozpoczął obchód trzymając się w bezpiecznej odległości od ogrodzenia, aby nie zwrócić uwagi obsługi ośrodka. Po raz setny przyłożył do oczu lornetkę i ocenił […]

Józef Mackiewicz nie miał szczęścia. Nie miał go za życia, nie ma i po śmierci. Podziwiany za inteligencję, przenikliwość, nieortodoksyjne spojrzenie na sprawy świata, za wybitne literackie pióro, przez tych samych nierzadko piewców wielkiego talentu i oryginalności był wyśmiewany, wytykany palcami: za przesadę, zapalczywość, za brak należytego umiaru. Ochy i achy mieszały się z zakłopotaniem, […]

Martin Sixsmith jest klasycznym aparatczykiem wedle recepty Gramsciego, zalecającej „lewicowcom” marsz przez instytucje. I Sixsmith posłusznie maszerował. Najpierw przez uniwersytety w Oxford i Harvard, na Sorbonie i w Leningradzie, potem przez BBC – jako korespondent w Moskwie, Warszawie, Brukseli i Waszyngtonie – aż do rządu Blaira jako tak zwany spin doctor. Tym mianem określano za […]

  Mój artykuł o współczesnej sowieckiej strategii i taktyce wywołał niezwykle żywą dyskusję na ten temat – nie tylko replikę Pana Michała Bąkowskiego, ale i niezwykle cenne komentarze PT. Amalryka i Andrzeja Dajewskiego. Protokół rozbieżności Zgoda pomiędzy moją skromną osobą, a Panem Michałem jest co do jednej, zasadniczej kwestii, którą pozwolę sobie wyrazić cytatem z […]

Wszystkim komentatorom, a w szczególności Soni oraz panom Andrzejowi i Amalrykowi, w podziękowaniu za stymulujące dyskusje Kniaź Dymitr Światopełk-Mirski, jeden z ostatnich potomków sławnej rusko-polskiej rodziny, białogwardzista i profesor literatury rosyjskiej w Anglii, powrócił do Matoczki Rossii w 1932 roku, wybłagawszy uprzednio (poprzez wpływy Gorkiego) odpuszczenie grzechów młodości od samego Stalina. W sierpniu 1933 roku, […]